18 apr 2012

Red de metrokunst!

Met de steun van onder andere de Erfgoedvereniging Heemschut en het Cuypersgenootschap is een actiecomité opgericht dat zich inzet voor het behoud van de metrokunst van de Oostlijn uit 1977.

Deze eerste metrolijn van Amsterdam is niet alleen bijzonder vanwege de karakteristieke uitstraling uit deze jaren, maar ook vanwege de bijbehorende kunst en de nevenfunctie als schuilkelder.
De kunstwerken moeten nu wijken omdat zij volgens de architecten van Bureau GroupA niet binnen de moderne uitstraling passen die zij door middel van de restauratie aan de stations willen meegeven. Wij vinden het jammer dat er bij hen weinig waardering is voor dit uniek stukje geschiedenis.

Vanaf 2008 is begonnen met de renovatiewerkzaamheden van de inmiddels 35 jaar oude lijn, waarbij vele technisch verouderde installaties zijn vervangen, de sporen zijn vernieuwd, de brandveiligheid is verbeterd en de functie als schuilkelder is opgeheven. Dat de restauratie niet altijd even voortvarend is verlopen, moge duidelijk zijn. Asbest en conflicten lieten het zoveelste Amsterdamse project veel tijd verliezen, maar langzaam maar zeker komt de heropening dichterbij.

De kunst in de Oostlijn
Als gevolg van een regel waarbij één procent van de totale kosten van een openbaar gebouw aan kunst moet worden gespendeerd, zijn bij de bouw een aantal kunstenaars gevraagd om de stations aan te kleden met kunstwerken. Vanwege het problematische verloop van de bouw van het project hebben enkele kunstenaars gekozen om in hun werken een relatie te leggen met de metrolijn en de geschiedenis ervan. De slopersbal, de foto’s en de gebroken spiegels van station nieuwmarkt spreken over de rellen die met de aanleg van de metro gepaard gingen. Er zijn in de openbare ruimte weinig voorbeelden te vinden waar dergelijke verwijzingen zijn te vinden naar een voor de stad Amsterdam jong, maar ingrijpend stuk geschiedenis.

Andere kunstenaars kozen ervoor om een kunstwerk te maken dat verwees naar het bovenliggende stuk stad. Zo verwijzen letters van kunstenaar Opland in het station Wibautstraat naar de eens erboven gelegen kantoren van de kranten. Met het verdwijnen van deze activiteiten is ook dit geschiedenis waar in het dagelijks leven alleen ed kunstwerken in het station ons aan doet herinneren.

De kunst is niet alleen bijzonder vanwege de relatie met de bovenliggende straten, gebieden of gebeurtenissen rond de metro, maar ook met de architectuur van de stations zelf. De gebruikte primaire kleuren van de kunstwerken keren terug in de verschillende elementen van de stations.
De kunst is karakteritiek voor deze periode en uniek in zijn soort in dat het een compleet ensemble vormt met de uit dezelfde tijd stammende metro.

Hoewel wij ons kunnen voorstellen dat voor veel mensen de kunst oubollig over kan komen (de architectuur en kunst uit de jaren ‘70 en ‘80 worden momenteel niet sterk gewaardeerd), vinden wij het belangrijk dat er een plan komt waarbij de kunst behouden blijft en wordt gerestaureerd. Deze zelfde jaren kenmerken zich ook door de lage waardering die werd gegeven aan kunst en architectuur uit de jaren ’10 en ’20. Na verloop van tijd is deze mening veranderd en juist in deze huidige tijd waarderen we deze tijd sterk. Laten wij nu niet de zelfde fouten maken die ze toentertijd ook maakten.

In een tijd van krapte voor de kunsten is het zonde om kunst te vernielen omdat het momenteel nog niet wordt gewaardeerd.

We begrijpen het als u de Oostlijn ook gerestaureerd en in een modern jasje ziet, maar als u het met ons eens bent, kunt u een petitie tekenen voor behoud van de kunst.

Meer informatie over de actie vindt u op de site van het actiecomité: metrokunst.nl
Ook is er een boek uitgegeven over de kunstwerken en de geschiedenis met tekst van Maarten Kloos. Het boek is te koop bij Boekhandel Pantheon en Antiquariaat Kok.





Tot slot nog een aflevering van het Polygoon journaal uit 1980 over de metrokunst en de rellen.



Bronnen
- hierzijnwij.nu
- amsterdam.nl

Afbeeldingen Metrokunst.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten