Nederland is slecht in het herbestemmen van erfgoed

Het tijdschrift Cobouw meldt dat in Nederland een grootschalige leegstand van erfgoed dreigt als er niet intensiever naar herbestemming wordt gekeken. Zij komen tot deze conclusie na interviews met Friso de Zeeuw, Bouwfonds-man en praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft, en Arno Boon, directeur van BOEI, de Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel erfgoed. We kunnen beter kijken naar onze oosterburen. "In totaal is herbestemming goed voor 10 procent van het bouwvolume. In Duitsland is dat 40 procent." . Om het behoud van erfgoed zeker te stellen is het noodzakelijk om een nieuwe commercieel lucratieve invulling te vinden voor oude gebouwen, om de begroting sluitend te maken, aangezien de onderhoudskosten van dergelijke gebouwen vaak hoger zijn dan moderne tegenhangers.

Dat dit vooral in de huidige economische tijd een hot issue is, laat ook het themanummer over herbestemming van het verenigingsblad van erfgoed vereniging Heemschut zien. Zo is onlangs een nieuwe invulling gegeven aan de NDSM werf en het Kraanspoor in Noord, de Westergasfabriek, maar ook restaurant Open aan het Westerdok.

Maar wordt hier een positief beeld geschetst met allerlei goed gelukte voorbeelden, Cobouw ziet het veel somberder in: “De opgave wordt urgent,(...) en betreft circa duizend objecten. Die staan leeg of komen binnenkort beschikbaar, waaronder veel religieuze gebouwen." In Nederland schiet het beleid tekort als het gaat om het toekennen van nieuwe functies voor oude gebouwen. Het gaat om twee miljoen m2. Met het afnemen van het Christelijke geloof in Nederland worden steeds vaker oude kerken afgestoten. Zonder dat daar een nieuwe invulling voor wordt gevonden dreigt hiervoor sloop.

Ook het tijdschrift nul20 merkt op dat partijen moeite hebben met erfgoed. Hier gaat het specifiek om corporaties, die vaker twijfelen over het aankopen en omvormen van bijzondere gebouwen naar woningen.

Het is natuurlijk van belang dat historische gebouwen behouden blijven voor volgende generaties, maar ook kan een monumentaal gebouw belangrijk zijn voor de sfeer van de buurt waarin het staat. In sommige gevallen kan een goede invulling van een karakteristiek pand juist een economische boost geven aan zijn omgeving.

foto: SPQA-AM